کتاب

شناخت تکاملی کودک و نوجوان از شهر

نویسنده: پرنیان کرد شاکری- نگار بزرگ زاده یزدی

انتشارات: شرکت بازآفرینی شهری ایران

نقاشی در سنین پایین، پیش از آشنایی با «نوشتن»، وسیله ی تکرار دیده ها، شنیده ها، آموزه ها و تجربیات عینی کودک به شمار می رود. کودک آنچه را که از محیط زندگی خود درمی یابد، ترسیم کرده و سپس به رشته ی تحریر درمی آورد. شهر و به طور کلی، سکونتگاه انسان، به مثابه ی بستر وقوع تجربیات اولیه ی کودک، خیلی زود به عالم تصویر و کلمات راه می یابد و به موضوعی برای ترسیم نقاشی یا نوشتن انشا بدل می گردد؛ بنابراین، تعامل هرروزه ی کودک با شهر، به خوبی بر صفحه ی کاغذ انتقال یافته و بستری مناسب جهت تحلیل و پژوهش فراهم می آورد.

مطالعه ی مفهوم شهر در نگاه کودک، سبب می شود تا توجه برنامه ریزان و طراحان شهری به مسائل کودکان و نوجوانان در شهر معطوف گردد. امکان حضور در متن جامعه برای کودکان، امکان یادگیری، بکار بستن دانسته ها و آموزه ها و هم زیستی با دیگران از مهم ترین موضوعاتی است که امروزه در ساختار شهر و ارکان مرتبط با مدیریت شهرها اهمیت یافته است. اولین گام در راستای بررسی ارتباط کودک و شهر، دستیابی به میزان و چگونگی شناخت کودکان و نوجوانان از محل زندگی خود، در گذر زمان و سنین مختلف است.

یکی از متداول ترین راه های دستیابی به شناخت کودک از شهر، بررسی و تحلیل آثاری مانند نقاشی، نقاشی- متن و انشا است که توسط کودکان پیرامون موضوعات شهری کشیده می شود. در همین راستا شرکت مادرتخصصی عمران و بهسازی شهری، با همکاری وزارت آموزش وپرورش، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان همچنین یونیسف، با هدف اولیه ی دستیابی به شناخت کودک و نوجوان از محیط اطراف و شهر محل زندگی و در ادامه درگیر کردن افکار خانواده ها با مباحث شهری و تبدیل آن به دغدغه ای برای کودکان و همچنین بهره مندی از ایده های ناب کودکان برای بهبود فضاهای شهری و شناخت مشکلات شهری با نگاه عمیق، تیزبینانه و بدون سانسور کودکان، اقدام به برگزاری مسابقه ای با عنوان «شهر من، محله ی من» کرده است. این مسابقه با شرح ۳ سؤال «شهر یا محله ی من چگونه است؟»، «شهر یا محله ای که دوست دارم در آن زندگی کنم چگونه است؟» و «مسائل و مشکلات شهر و محله ی من کدام اند؟» و با ۵ محور «آسایش و راحتی در شهر یا محله ی من»، «زندگی در شهر یا محله ی من»، «ایمنی شهر یا محله ی من»، «امنیت در شهر یا محله ی من» و «هویت شهر یا محله ی من» در رده های سنی ۳ تا ۱۶ سال در سال ۱۳۹۳ برگزار شد.